VONK! estafette voor fondsenwervers met passie in volle gang
Door Nanke Kramer
Met het in ontvangst nemen van het boek Vonk! gaf minister Lilianne Ploumen vorige maand ook het symbolische startschot voor de `Vonk’-estafette. Daarin zetten diverse maatschappelijke organisaties om beurten hun vrijwilligers, bestuursleden of collectanten extra in het zonnetje. Auteur Petra Hoogerwerf van Vonk! Fondsen werven met hoofd en hart begon in perscentrum Nieuwspoort met Bio Vakantieoord, Theatre Embassy, Atelier Velp, Pameijer en Alzheimer Nederland. Uiteenlopende succesvolle Vonk voorbeelden die dwars door het hele land plaats vinden en ook in het boek genoemd worden. Het stokje van de Vonk‐estafette ging afgelopen week naar Carel van Pampus van Boekhandel Pampus in het Oostelijke Havengebied van Amsterdam. Met zijn “oplaadpunt tegen vastroesten” is hij al enkele jaren gastheer van een ontmoetingsplek op de eerste donderdag van de maand voor zelfstandig ondernemers in Amsterdam Oost die kennis delen en ervaringen uitwisselen en samenwerkingsverbanden aangaan.
Minister Ploumen van Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking kreeg de eerste pluim bij de ontvangst in het Haagse Nieuwspoort. Ploumen, twintig jaar geleden directeur van Mama Cash en later bij ontwikkelingsorganisatie Cordaid, memoreerde de pionierstijd van fondsen werven. Over het belang van durven vragen “want wie niks vraagt krijgt ook niks” en dat nog steeds het uitgangspunt geldt dat de fondsen werver zelf ook bereid moet zijn om te geven. Ploumen gaf in de jaren negentig samen met de auteur workshops en trainingen aan vrouwenorganisaties. Wat toen opviel was dat vooral veel vrouwen bescheiden waren en geen realistische begroting opstelden.
Het vakgebied is in de laatste twee decennia enorm geprofessionaliseerd. Pioniers Ploumen en Hoogerwerf haalden kennis uit Groot-Brittannië en de Verenigde Staten waar het fenomeen filantropie en sponsoring sterker ontwikkeld was. Hoogerwerf zette als eerste trainingen over dit vakgebied voor cursisten op. Hoogerwerf vindt bovendien de term non profit sector achterhaald, en introduceert daarom een alternatief begrip: maatschappelijke winst organisatie. “De term ‘non-profit organisatie zegt in feite niets, terwijl het gaat om resultaten bereiken in de samenleving. Maatschappelijke winstorganisaties gaan voor impact.”
Ploumen, thans minister van Buitenlandse Handel, weet dat de subsidiekraan voor NGO’s steeds vaker wordt dichtgedraaid. Zij pleitte voor het verdwijnen van schotten tussen bedrijfsleven en ‘de non profits’. Nu de overheid zich steeds meer terug trekt, zoeken maatschappelijke initiatieven gedwongen naar andere inkomstenbronnen en worden creatiever. Mengvormen van particulieren, fondsen, loterijen. Meer partnerschappen, waarbij kennis en middelen gedeeld kunnen worden. Fondsen werven is het afgelopen decennium steeds technischer geworden, met geavanceerder databases en nieuwe online methoden. Prima die techniek, vindt Hoogerwerf maar ze wil met dit boek terug naar de basis en onderstreept dat het om passie, om de vonk gaat. Ook als er minder geld binnen komt. De vonk is de leidraad in haar boek. De gedrevenheid als motor naar het zoeken van goede oplossingen.
De lezer kan al zappend kijken hoe anderen het hebben aangepakt, en waarom iets goed werkt: van een nieuwe donateurscampagne bij de omroep VPRO tot een kindervakantieorganisatie waarvoor alles voor de huttenbouwweek in natura wordt geworven. En natuurlijk staan er ook missers in het boek, want van fouten kun je leren.
“Zonder vonk kun je anderen nooit overtuigen,” zegt Hoogerwerf. In haar boek geeft de auteur ruim honderd voorbeelden van hoe projecten hun vonk inzetten. Co-creatie, samenwerken, ondernemender zijn door te zorgen voor eigen inkomsten. Uitgeverij Lenthe heeft een eigentijds doe-boek op de markt gebracht, van fondsenwervers die hun kennis willen delen om maatschappelijke doelen te realiseren. Ik hoop dat de Vonk! ook naar betrokkennen bij nieuwe maatschappelijke initiatieven overslaat en velen geinspireerd worden hoe je daadwerkelijk op een succesvolle manier vanuit hoofd en hart aan de slag kunt gaan.